Sobota, 2024-04-20
Imieniny: Agnieszki, Amalii
Sobota, 2024-04-20
Imieniny: Agnieszki, Amalii
STANDARDY OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM
OBOWIĄZUJĄCE
w Publicznej Szkole Podstawowej
im. Noblistów Polskich
w Bardzicach
Preambuła
Celem polityki „Standardów Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem” jest zapewnienie uczniom Publicznej Szkoły Podstawowej im. Noblistów Polskich w Bardzicach sprzyjających warunków do nauki oraz rozwoju. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracownika szkoły (pedagogicznego i niepedagogicznego) oraz innej osoby dorosłej z otoczenia dziecka (rodzice/prawni opiekunowie/osoby obce), jak również rówieśnika jakiejkolwiek formy przemocy wobec dziecka.
Podstawa prawna:
Według ŚwiatowejOrganizacji Zdrowia, WHO:
Krzywdzenie dziecka to każde zamierzone lub niezamierzone działanie osoby dorosłej, które ujemnie wpływa na rozwój fizyczny lub psychiczny dziecka.
Obowiązkiem osoby, która dowiaduje się, że dziecko jest krzywdzone jest zatrzymanie krzywdzenia.
Interwencja prawna w sytuacji krzywdzenia dziecka rozumiana jest jako powiadomienie odpowiednich instytucji: policji, prokuratury, sądu rodzinnego
i nieletnich o przestępstwie lub zagrożeniu dobra dziecka, w celu podjęcia przez te instytucje działań w ramach swoich obowiązków służbowych. Działania te zapobiegną krzywdzeniu dziecka, spowodują wyciągnięcie odpowiedzialności
w stosunku do sprawcy i wesprą dziecko i rodzinę w sytuacji kryzysu.
Rolę i zadania nauczycieli oraz szkolnych specjalistów w zakresie udzielania pomocy dziecku określa Ustawa o systemie oświaty, Ustawa Karta Nauczyciela, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”, Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, jak też Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
Odpowiedzialność nauczycieli, wychowawców, innych pracowników pedagogicznych oraz pracowników niebędących nauczycielami za pomoc dzieciom krzywdzonym wynika również z innych przepisów prawa, m.in. Kodeksu postępowania karnego – art. 304, Kodeksu karnego – art.162, Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, art. 12, Kodeksu postępowania cywilnego –art. 572, Konwencji o Prawach Dziecka.
Zgodnie z Ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie z 10 czerwca 2010 r. oraz z dnia 9 marca 2023 r. przemoc w rodzinie należy rozumieć jako:
“jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, wszczególności:
a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną, c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej;
Wyróżnia się 4 podstawowe formy krzywdzenia:
Przemoc, w wyniku której dziecko doznaje faktycznej fizycznej krzywdy lub jest nią potencjalnie zagrożone. Krzywda ta następuje w wyniku działania bądź zaniechania działania ze strony rodzica lub innej osoby odpowiedzialnej za dziecko lub ze strony osoby, której dziecko ufa bądź która ma nad nim władzę. Nieprzypadkowe zranienie polegające na przykład na: popychaniu, szarpaniu, policzkowaniu, szczypaniu, kopaniu,duszeniu, biciu otwartą ręką, pięścią lub przedmiotami, oblewaniu wrzątkiem lub substancjami żrącymi, użyciu broni, ostrych narzędzi. Może być czynnością powtarzalną lub jednorazową.
Zauważalne symptomy przemocy fizycznej:
Pośrednio obserwowanie zachowania dziecka:
Chroniczna, niefizyczna, szkodliwa interakcja pomiędzy dzieckiem a osobą dorosłą, obejmująca zarówno działania jak i zaniechania.
Formy przemocy psychicznej:
Objawy przemocy psychicznej:
Włączanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest ono w stanie
w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, na którą nie jest odpowiednio dojrzałe rozwojowo i nie może się zgodzić w ważny prawnie sposób, która jest niezgodna z normami prawnymi lub obyczajowymi, społecznymi.
Z wykorzystaniem seksualnym mamy do czynienia, gdy taka aktywność (np. prezentowanie treści o tematyce pornograficznej, robienie zdjęć lub filmów
z udziałem dziecka bez odzieży, komentowanie dziecka w sposób erotyczny, proponowanie relacji intymnych, dotykanie w miejscach intymnych, zmuszanie do oglądania nagości, dotykania przez dziecko, ocieranie, kontakty oralne) wystąpi między dzieckiem a dorosłym, lub dzieckiem a innym dzieckiem, jeśli te osoby ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w relacji opieki, zależności i władzy.
Konsekwencje przemocy seksualnej:
Somatyczne:
Poznawcze, emocjonalne, behawioralne:
Chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych dziecka, nierespektowanie jego podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia, trudności w rozwoju. Do zaniedbywania dochodzi w relacji dziecka z osobą, która jest zobowiązana do opieki, wychowania, troski i ochrony dziecka.
Objawy zaniedbania:
PERSONEL SZKOŁY
Niniejszy dokument reguluje zasady postępowania pracowników Publicznej Szkoły Podstawowej im. Noblistów Polskich w Bardzicach (zwanych dalej
pracownikami szkoły) w przypadku zapobiegania działaniom krzywdzących dziecko.
Zasady bezpiecznej relacji dorosły-dziecko
1) osoba dorosła uwzględnia indywidualne potrzeby dziecka,
2) osoba dorosła zwraca się do dziecka językiem zrozumiałym i empatycznym,
3) osoba dorosła nie wyraża krytycznych, ośmieszających opinii, uwag i sądów wobec dziecka oraz jego zachowań, jest uważna na konteksty sytuacyjne i nie rozmawia z innymi pracownikami o uczniach szkoły przy innych dzieciach,
4) osoba dorosła w żaden sposób nie dyskryminuje dziecka,
5) osoba dorosła nie przekazuje informacji na temat funkcjonowania dziecka i jego zachowań jego Rodzicom w obecności dziecka lub innych Rodziców,
6) osoba dorosła nie wykorzystuje przewagi fizycznej wobec dziecka (nie bije, nie szarpie, nie stosuje siły fizycznej),
7) osoba dorosła nie wykorzystuje przewagi statutowej, swojej rangi nauczyciela i nie nadużywa możliwości karania dziecka ocenami niedostatecznymi, uwagami z zachowania, nie szantażuje dziecka możliwością wpisania negatywnej oceny, uwagi,
8) osoba dorosła dostosowuje wymagania edukacyjne do aktualnych możliwości dziecka i wspiera go w samodzielnej realizacji,
9) osoba dorosła nie publikuje wizerunku dziecka na swoich mediach społecznościowych,
10) osoba dorosła bezwzględnie chroni danych osobowych dziecka, w tym przede wszystkim nie ujawnia jego diagnozy, nie rozmawia z innymi rodzicami na temat sytuacji rodzinnej, materialnej, czy zdrowotnej dziecka, czy członków jego rodziny,
11) osoba dorosła nie przekazuje bez zgody Rodziców/prawnych opiekunów dziecka, informacji na temat: adopcji, przysposobienia, stwierdzonej niepełnosprawności dziecka,
12) osoba dorosła zaprasza dziecko do życzliwego kontaktu opierającego się na obustronnym poszanowaniu granic osobistych, budując profesjonalną relację zgodną z obyczajowością (inne zachowania opiekuńcze wynikające ze statutu rodzica, inne od niespokrewnionej osoby dorosłej pełniącej funkcję wychowawczą).
PROCEDURY W PRZYPADKU ZGŁOSZENIA KRZYWDZENIA DZIECKA
W przypadku zgłoszenia krzywdzenia przez dziecko, pracownika szkoły, osobę dorosłą z otoczenia dziecka podejmowane będą działania interwencyjne.
Krok pierwszy: poinformowanie osób powołanych do Szkolnego Zespołu Reagowania w Kryzysie, którego członkami są:
Uczestnicy wyżej wymienionego Zespołu są zobowiązani do uruchomienia profesjonalnej relacji pomocowej, polegającej na zapewnieniu bezpieczeństwa dziecka i poszanowaniu jego godności. Działania Zespołu pozostają w zgodzie
z aktualnie obowiązującymi przepisami.
Równolegle z poinformowaniem Zespołu należy przeprowadzić rzetelną diagnozę sytuacji,polegająca na uzyskaniu jak najpełniejszych odpowiedzi w postaci sporządzenia notatki zezdarzenia. Wywiad nakierowany na dostarczenie informacji:
Dodatkowe informacje.
Krok drugi:
Zabezpieczenie dziecka. Konieczne jest zbadanie bezpieczeństwa dziecka. Jeśli w danym momencie bezpośrednio zagrożone jest życie lub zdrowie dziecka, działania muszą się skupić na bezpośredniej ochronie dziecka, mające na celu natychmiastowe wyjęcie dziecka z rodziny lub odseparowanie od pracownika szkoły, u którego jest podejrzenie krzywdzenia.
Interwencyjne telefony:
Policja – 997
Pogotowie - 999
Dyrektor szkoły lub upoważniony przez niego pracownik powiadamia policję, wydział rodzinny i nieletnich sądu rejonowego oraz prokuraturę rejonową o popełnieniu przestępstwa. Równolegle powiadamia pracownika socjalnego w rejonie, w którym znajduje się szkoła.
Działania interwencyjne Szkolnego Zespołu Reagowania w Kryzysie mogą być realizowane w ramach czterech ścieżek:
Interwencję karną należy podjąć w przypadku przestępczości na szkodę małoletnich:
Wzór zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwie w załączniku nr 1.
Wniosek o wgląd w załączniku nr 2.
Gdy sąd rodzinny uzna, że dobro dziecka jest zagrożone, może wydać odpowiednie zarządzenia: zobowiązać rodziców do:
Interwencja do sądu rodzinnego podejmowana jest wtedy, kiedy wyczerpują się nam środki współpracy z rodziną lub rodzice nie podejmują działań na rzecz dziecka zgodnie z zaleceniami i wskazówkami.
Wszczęcie procedury Niebieskiej Karty
W przypadku podejrzenia przemocy domowej, pracownik szkoły (wychowawca, psycholog, pedagog) przeprowadza rozmowę z uczniem (w przypadku ucznia nie komunikującego się werbalnie od razu zgłasza sprawę Szkolnemu Zespołowi Reagowania w Kryzysie).
Rozmowa dotyczy: podtrzymywania relacji opartej na zaufaniu, udzielaniu informacji o dalszych krokach, braku zgody na bicie, dotykania bez zgody dziecka. Informuje również o konieczności kontaktu z rodzicami, gwarantując dziecku bezpieczeństwo.
W przypadku stwierdzenia, że problem krzywdzenia nie wymaga sięgnięcia po środki represji karnej wobec rodziny i izolowania od niej dziecka i że możliwa jest współpraca z rodzicami, należy:
1. Wezwać do szkoły rodziców/opiekunów prawnych ucznia na spotkanie zespołu reagowania kryzysowego.
2. Zawrzeć z rodzicami kontrakt o współpracy na rzecz poprawy sytuacji dziecka i rodziny.
3. Podjąć działania wynikające z potrzeb dziecka i rodziny w kierunku:
- wzmocnienia dziecka, udzielenia wsparcia w sytuacji kryzysowej i traumatycznej poprzez zapewnienie mu pomocy psychologiczno- pedagogicznej na terenie szkoły,
- wspierania rodziny poprzez kierowanie do instytucji oferujących np. poradnictwo, konsultacje psychologiczne, terapię uzależnień, terapię dla sprawców przemocy, grupy wsparcia, warsztaty umiejętności wychowawczych,
- pomocy w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych poprzez zastosowanie procedur mediacyjnych bądź kierowanie do mediatorów,
- zabezpieczenia socjalnego poprzez kierowanie do instytucji oferujących poradnictwo i warsztaty w zakresie metod poszukiwania prac, zorganizowani pomocy finansowej, rzeczowej, ciepłego posiłku w szkole itp.
Z chwilą gdy rodzice odmawiają współpracy lub odmawiają podjęcia działań proponowanych przez szkołę, pedagog szkolny upoważniony przez dyrektora szkoły samodzielnie lub wraz z członkiem Zespołu wypełnia formularz NK-A. (w załączniku). Rodzice zostają poinformowani o podjęciu interwencji założenia „Niebieskiej Karty” lub składa niezwłocznie zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do Policji, Prokuratury lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do Sądu Rodzinnego i Nieletnich.
W SYTUACJI, GDY DZIECKO JEST KRZYWDZONE, DYSKRYMINOWANE NA TERENIE SZKOŁY PRZEZ PRACOWNIKA LUB INNĄ OSOBĘ DOROSŁĄ
EWALUACJA
Ocena podejmowanych działań interwencyjnych, w przypadku zawiadomieniao przestępstwie placówka ma prawo do uzyskania informacji o wszczęciu albo odmowie postępowania. Istnieje możliwość zgłoszenia zażalenia na bezczynności, bieżący kontakt z instytucjami, które zostały powołane we wcześniejszych etapach interwencji (OPS, policja, kurator, asystent rodziny).
MONITORING STOSOWANIA POLITYKI OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM
pieczątka szkoły Bardzice,dn. .................
Sąd Rejonowy w Radomiu
(dane i pełny adres sądu)
WNIOSEK O WGLĄD W SYTUACJĘ RODZINNĄ DZIECKA
Niniejszym wnoszę o wgląd w sytuację małoletniego…………………….
urodzonego…………w ………………., zamieszkałego w ………………… .
UZASADNIENIE
pieczątka szkoły Bardzice,dn. .................
Prokuratura Rejonowa
W Radomiu
ZAWIADOMIENIE O MOŻLIWOŚCI POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA
Niniejszym jako ………………….., zawiadamiam o możliwości popełnienia przestępstwa z art…. KK…. na szkodę ucznia tut. Szkoły, tj. małoletniego ………………………. urodzonego dnia……………. w ……………….., zamieszkałego w ………………………………………
przez: (dane sprawcy przemocy)
polegającego na tym, że……………………………………………………………………,
czym wypełnił znamiona przestępstwa stypizowanego w art. …… KK….
Tym samym, wnoszę o wszczęcie postępowania przygotowawczego i podjęcie niezbędnych czynności dowodowych celem pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej.
UZASADNIENIE